Çay İçmenin Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir? Çay İçmek Zayıflatır mı?

Çay ülkemizde ve dünyada soğuk veya sıcak şekilde en çok tüketilen içeceklerden biridir. Camelia sinensis bitkisine uygulanan farklı hasat ve işleme yöntemleri sonucunda birçok çay çeşidi ortaya çıkar. Siyah çay (tamamıyla işlenmiş, fermente edilmiş), yeşil çay (işlenmemiş, fermantasyona uğramamış), oolong çayı (kısmen işlenmiş, yarı fermente), beyaz çay gibi. Peki çay içmenin sağlık üzerine etkileri nelerdir? Çay içmek zayıflatır mı?

Çay İçmenin Sağlık Üzerine Etkileri ve Çayın Bileşenleri

Çay içmenin sağlık üzerine etkisine girmeden önce çayın yapısındaki bileşenleri tanıyalım.

Çay, kateşin adındaki polifenoller ile karakterizedir. Çay da bulunan önemli kateşinler epigallokateşin gallat (EGCG),epigallokateşin (EGC), epikateşin (EC), epikateşingallattır (ECG).

Yeşil çay, çay yapraklarının toplandıktan sonra hızlıca kurutulmasıyla elde edilir. Siyah çaydan farkı kurutma sırasında oksijenle tepkimeye girmesine izin verilmemesidir. Yeşil çayda -daha az işlem gördüğü için- antioksidan miktarı ve polifenol miktarı siyah çaya göre daha fazladır. Bu yüzden yeşil çay siyah çaya göre daha faydalıdır.

Sağlıklı beslenme ile birlikte günde beş-altı fincan çay tüketmenin zindeliği artırdığı ve kronik hastalıklara yakalanma oranını azalttığı görülür. Yeşil çay fazla miktarda flavonol, siyah çay ise flavonol ile birlikte sekonder fenolik maddeler içerdiği için yüksek antioksidan aktivite gösterir. Antioksidan maddeler, oksidasyonun tetiklediği zararları hücresel bazda engelleyerek hastalıkların oluşumunu engeller.

Oluşumu Engellenen Hastalıklar Nelerdir?

Diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, obezite, oksidatif ve inflamatuvar hastalıklar, kanser, nörolojik hastalıklar, viral hastalıklardır.

Kardiyovasküler hastalıklar, kan damarlarının ve kalbin tüm hastalıklarını kapsayan bir gruptur. Çaydaki flavonoidlerin bağırsaktan kolesterol emilimini azalttığı, LDL (lipoprotein) oksidasyonunu engellediği ve kan basıncı üzerinde etkili olduğu biliniyor.

Diyabette, çaydaki polifenoller nişastanın daha yavaş emilmesini sağlayarak insülinin ani salgılanmasını engelliyor.

Kanserle olan ilişkisinde çayda bulunan antioksidanlardan epigallokateşin gallat (EGCG) ve theaflavin ön plana çıkıyor. Bu bileşenler antioksidan özelliğinden dolayı kanser hücrelerinin büyümesini, çoğalmasını ve oluşmasını önlüyor.

Yeşil çayın inflamasyonla birlikte oksidatif stresi de azaltarak kemik sağlığının olumlu etkilediği biliniyor.

Çay İçmek Zayıflatır Mı?

Yapılan araştırmalarda çay tüketimi ile bel çevresi ve vücudun yağ oranı arasında ters bir ilişki bulunmuştur. Çayın içerdiği kateşinlerin ve kafeinin yağ oksidasyonu ve termogenezise katkı sağlayarak vücut ağırlığını düşürmede faydası olduğu sonucuna ulaşılır.

Yeşil çay, karbonhidrat emilimini azaltır, pankreas ve gastrik lipaz enzimlerini baskılar, yağ asidi sentezini düzenler, termogenezise neden olur, lipolizisi aktive eder ve beyinde tokluk düşüncesinin oluşmasına yardımcı olur. Bu sayede obezitenin engellenmesini ve beyinde oluşan tokluk hissiyle fazla yeme isteğine dur denilmesini sağlar.

Kaynak

Journal Of Contemporary Medicine 2016, Çay, Obezite ve Kadın, Feride TAŞKIN YILMAZ, Gülbahtiyar DEMİREL, Azime KARAKOÇ KUMSAR

Akademik Gıda 17(3) (2019) 417-428, Çay Bitkisinin (Camellia sinensis) Bileşimi ve Sağlık Etkileri, Cemre ELMAS, Ceren GEZER