Obezite, alınan enerjinin harcanandan fazla olmasıyla günler geçtikçe vücut ağırlığının devamlı artışı ile belirli bir noktadan sonra ortaya çıkan bir halk sağlığı problemidir (Detaylı bilgi için tıklayınız: obezite). Covid ise 2019’un aralık ayından bugüne kadar dünyayı etkisi altına alan soğuk algınlığı benzeri belirtilerle seyreden bir salgın hastalıktır. Koronavirüsün kronik hastalığı olan bireylerde daha şiddetli seyrettiği görülmüştür. Peki birçok kronik hastalığın ortaya çıkma sebebi olan obezite, Covid şiddetini artırır mı?
Obezite Covid Şiddetini Etkiler mi?
Obezite Covid riskini artırır mı? Bu soru insanları Koronavirüs ve obezite ilişkisini araştırmaya itmiştir. Bu konu hakkındaki araştırma sayısı az olmasına rağmen araştırma sonuçları birbirine benzerdir. Çalışmaların ortak sonucunda BKİ arttıkça koronavirüs şiddetinin, koronavirüse yakalanma oranının ve mekanik ventilasyona bağlanma oranının arttığı görülmüştür.
Obezite ve Covid-19 İlişkisi
Obezite, tüm dünyada giderek artan ciddi bir halk sağlığı problemidir. Günümüzde bu kadar yayılım göstermesinin sebebi; batı tarzı beslenme, yüksek glisemik indeksli besinler tüketme, karbonhidrattan zengin beslenme, sedanter yaşam, yeterli vitamin ve minerallerin alınamaması gibi faktörlerdir.
Leptin, adipoz yani yağ dokusundan salınan bir hormondur. Bu hormonun immün sistem üzerinde çok büyük etkileri olduğunu kanıtlayan çalışmalar mevcuttur. Leptin düzeyi az veya yetersiz olunca timus hacmi küçülür, makrofaj ve monositlerin proliferasyonu, lenfosit sayısı azalır. Obez bireylerde yağ dokusu arttığı için leptin salınımı da artar fakat bu bireylerde zamanla leptin direnci oluşur. Bu da hormonun yetersizliği demektir. Bu sebeple obez bireylerin enfeksiyonlara karşı daha yatkın olduğu düşünülür.
Obez bireylerde tümör nekrozis faktör-α (TNF-α), C reaktif protein (CRP) ve İnterlökin-6 (IL-6) düzeylerinin artış göstermesi obezitenin kronik inflamatuar bir tablo oluşturduğunu gösterir. Düşük düzeyli kronik inflamasyon durumu bu bireylerde makrofaj ve lökositlerin işleyişini olumsuz etkiler ve immün yanıtın değişmesine sebep olarak vücudu enfeksiyonlara karşı güçsüzleştirir. Enfeksiyonlara karşı dirençsiz kalan vücut Covid enfeksiyonuna daha yatkın hale gelir.
Kalbin iş yükü obezitede artar ve oksijen tüketimi de bununla doğru orantılı olarak artar. Oksijen tüketimi arttıkça oksidatif stresin de arttığı bilinir. Oksidatif stres arrtıkça sitokin derişimi artar. Antioksidan ve oksidan sistemler arasında dengesizlik hücre hasarına yol açar. Bu durumda insan vücudu daha da çok savunmasız hale gelir. İşte bu sebeple de enfeksiyonlara yatkınlık artar.
Sonuç olarak, kronik inflamasyon, leptin direnci, intestinal mikrobiyatadaki değişiklik, adipoz dokudan salınan protein ve sitokinler obez insanlarda immün yanıtın değişmesine sebep olarak enfeksiyonlara yakalanma olasılığını artırır.
KAYNAK
Özalp B B, Kürklü Seremet N, Obezite ve COVID-19, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2020; 5(2): 211-214
Gürbüz M, Pehlivan Tevfikoğlu L, Obezite, COVID-19 Pandemisinde Risk Faktörü müdür?, Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2020;5(2):313-22
0 Yorumlar